Co to jest system kaucyjny?
System kaucyjny polega na doliczaniu kaucji do ceny napojów sprzedawanych w określonych rodzajach opakowań. Kaucja ta będzie zwracana konsumentom, jeśli oddadzą zużyte opakowanie do specjalnych automatów, które staną w sklepach wielkopowierzchniowych – o powierzchni powyżej 200 m².
Nowe przepisy miały pierwotnie wejść w życie z początkiem 2025 roku, jednak zmiany legislacyjne przesunęły datę wdrożenia na 1 października 2025 roku. Od tego momentu w całej Polsce zacznie obowiązywać system, który już wcześniej funkcjonował w ograniczonym zakresie testowym.
Jakie opakowania obejmie system?
Zgodnie z ustawą, system kaucyjny obejmie trzy rodzaje opakowań:
- Plastikowe butelki jednorazowe do 3 litrów – kaucja: 50 groszy,
- Szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 litra – kaucja: 1 zł,
- Metalowe puszki do 1 litra – kaucja: 50 groszy.
Opłata będzie naliczana automatycznie przy kasie za każdy zakupiony napój w takim opakowaniu. Przykładowo: kupując sześć puszek napoju, klient zapłaci dodatkowe 3 złote. Kwota ta jednak nie przepada – zostanie zwrócona, jeśli opakowania trafią z powrotem do automatu.
Sieci handlowe już przygotowane
Najwięksi detaliści w Polsce nie czekają do ostatniej chwili. Lidl już od 2022 roku testuje recyklomaty, czyli maszyny do przyjmowania zużytych opakowań. Do końca 2023 roku klienci tej sieci odebrali vouchery na łączną kwotę 100 tys. zł w zamian za oddane butelki i puszki.
Również Biedronka nie pozostaje w tyle – w 2023 roku rozpoczęła wprowadzanie własnych automatów do recyklingu. Do tej pory wydają one vouchery o symbolicznej wartości 5 groszy za każde opakowanie, które można wykorzystać przy kolejnych zakupach. Jednak od października 2025 roku zasady się zmienią – w miejsce bonów pojawi się zwrot faktycznej kwoty kaucji.
Polacy popierają zmiany
Z badania przeprowadzonego przez markę Waterdrop wynika, że Polacy w większości popierają wprowadzenie systemu kaucyjnego. Aż 88,3% ankietowanych zadeklarowało poparcie dla idei zwrotu butelek i puszek za pieniądze. Taki wynik potwierdza, że społeczeństwo jest coraz bardziej świadome problemów związanych z ochroną środowiska i koniecznością redukcji odpadów.
Choć system kaucyjny może oznaczać wyższy jednorazowy koszt przy kasie, w rzeczywistości nie stanowi dodatkowego obciążenia finansowego, o ile klient zdecyduje się oddać opakowanie i odzyskać kaucję. Kluczem będzie odpowiednie planowanie zakupów i regularne korzystanie z automatów recyklingowych, które staną się stałym elementem krajobrazu dużych sklepów.
Ekologia i odpowiedzialność
Wprowadzenie systemu kaucyjnego to krok w stronę bardziej zrównoważonego gospodarowania odpadami w Polsce. Ma on na celu nie tylko zmniejszenie ilości śmieci, ale też zwiększenie udziału materiałów wtórnych w obiegu zamkniętym. Jeśli system się sprawdzi, może stać się początkiem szerszych zmian w sposobie myślenia o opakowaniach i ich ponownym wykorzystaniu.
Podsumowując, choć październik 2025 roku przyniesie nową opłatę dla kupujących, będzie to rozwiązanie korzystne zarówno dla środowiska, jak i – przy odpowiednim korzystaniu – dla portfela konsumentów. Wszystko wskazuje na to, że Polacy są gotowi na tę zmianę.
24@bialystokonline.pl
